Wyjaśnienia z dnia 18.06.2001

Warszawa, dnia 18 czerwca 2001 r.
Państwowa Komisja Wyborcza
ZOW-5410-1/01

Wyjaśnienia
Państwowej Komisji Wyborczej dla komitetów wyborczych o zasadach gospodarki finansowej, uzyskiwaniu przychodów i wydatkach związanych z finansowaniem kampanii wyborczej w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej

Państwowa Komisja Wyborcza na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 46, poz. 499), zwanej dalej Ordynacją, w związku z nadsyłanymi pytaniami udziela komitetom wyborczym następujących wyjaśnień.
Warunki uzyskania przychodów przez komitety wyborcze uczestniczące w wyborach do Sejmu i Senatu, a także ponoszenia wydatków na kampanię oraz zasady gospodarki finansowej komitetów wyborczych są określone w rozdziale 13 Ordynacji "Finansowanie kampanii wyborczej", zaś w odniesieniu do komitetów wyborczych partii politycznych i koalicyjnych komitetów wyborczych mają również zastosowanie przepisy rozdziału 4 "Finanse i finansowanie partii politycznych" ustawy z 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz.U. Nr 98, poz. 604, z 1998 r. Dz.U. Nr 106, poz. 668 i z 2001 r. Dz.U. Nr 46, poz. 499), zwanej dalej ustawą o partiach.

1. Pozyskiwanie środków finansowych przez komitety wyborcze.
   1. Źródła finansowania komitetów wyborczych.
      Źródła pozyskania środków finansowych przez komitety wyborcze są następujące:
      1. Środki finansowe komitetu wyborczego partii politycznej mogą pochodzić jedynie z Funduszu Wyborczego tej partii utworzonego na podstawie ustawy o partiach (art. 111 ust. 1 Ordynacji). Zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy o partiach, partia tworzy Fundusz Wyborczy w celu udziału w wyborach. Bez utworzenia Funduszu Wyborczego partia nie może w sposób zgodny z prawem pozyskiwać ani wydatkować środków finansowych na wybory. O utworzeniu Funduszu Wyborczego i o jego likwidacji zawiadamia się Państwową Komisję Wyborczą (art. 35 ust. 3 ustawy o partiach).
         W art. 24 ustawy o partiach zostały określone źródła dochodów partii politycznych. Wśród tych dochodów dopuszczono zaciąganie przez partię kredytu bankowego na cele statutowe, a także przyjmowanie wpłat od osób fizycznych, których wysokość, z uwzględnieniem składki członkowskiej oraz z wyłączeniem wpłaty na rzecz Funduszu Wyborczego nie może przekraczać w jednym roku od jednej osoby 15-krotności najniższego miesięcznego wynagrodzenia pracowników (art. 25 ust. 1 i 4).
         Środki finansowe gromadzone w ramach Funduszu Wyborczego mogą pochodzić z wpłat własnych partii politycznej oraz darowizn, spadków i zapisów (art. 36 ust. 1 ustawy o partiach). Darowizny na rzecz Funduszu Wyborczego mogą pochodzić tylko od osób fizycznych, zaś suma wpłat dokonanych przez jedną osobę w jednym roku nie może przekroczyć 15-krotności najniższego wynagrodzenia za pracę pracowników, obowiązującego w dniu poprzedzającym wpłatę (art. 36a ust. 1 ustawy o partiach), bowiem w rozumieniu art. 36a ust. 2 ustawy o partiach, wybory do Sejmu i Senatu należy traktować jako jedne wybory (za taką interpretacją przemawia redakcja art. 35 ust. 1 tej ustawy).
         Ta sama osoba fizyczna może więc w danym roku dokonać darowizny na rzecz partii w maksymalnej wysokości 15-krotnego najniższego wynagrodzenia za pracę i po raz drugi dokonać darowizny w tej samej wysokości na rzecz Funduszu Wyborczego partii.
         Należy zauważyć, ze ograniczenie wysokości wpłaty przez osobę fizyczną dotyczy "danej partii". Dopuszczalne jest więc dokonanie przez tę samą osobę wpłat w maksymalnych wysokościach na rzecz różnych partii.
         Z przepisu art. 36 ust. 1 ustawy o partiach wynika również dopuszczalność wpłat własnych partii na Fundusz Wyborczy. Tą drogą partia może zasilać Fundusz Wyborczy własnymi środkami finansowymi, pochodzącymi ze źródeł wskazanych w art. 24 ust. 1, 4 i 7 ustawy o partiach (w tym również z kredytu bankowego zaciągniętego na cele statutowe). Za dopuszczalnością zasilania Funduszu Wyborczego ze środków pochodzących z kredytu bankowego przemawia również treść art. 38 ust. 1 ustawy o partiach. Wysokość środków gromadzonych na Funduszu Wyborczym nie jest limitowana.
      2. Środki finansowe koalicyjnego komitetu wyborczego mogą pochodzić z darowizn od osób fizycznych i z Funduszy Wyborczych partii politycznych wchodzących w skład koalicji wyborczej (art. 111 ust. 2 i 5 Ordynacji).
         Łączna suma wpłat od osoby fizycznej na rzecz jednego koalicyjnego komitetu wyborczego nie może przekroczyć 15-krotności najniższego wynagrodzenia za pracę pracowników obowiązującego w dniu poprzedzającym dzień ogłoszenia postanowienia o zarządzeniu wyborów (art. 113 ust. 3 Ordynacji). Zasady zasilania koalicyjnego komitetu wyborczego środkami finansowymi z Funduszy Wyborczych partii wchodzących w skład koalicji są takie same, jak w przypadku komitetu wyborczego partii politycznej.
         Obowiązujące przepisy nie zakazują dokonywania przez tę samą osobę fizyczną wpłat we wskazanej wyżej wysokości na rzecz koalicyjnego komitetu wyborczego na rzecz każdej partii politycznej wchodzącej w skład koalicji, a także na rzecz Funduszu Wyborczego tej partii. Dopuszczalne jest również dokonywanie przez osoby fizyczne darowizn na rzecz różnych koalicyjnych komitetów wyborczych, na rzecz różnych partii politycznych i Funduszy Wyborczych różnych partii.
      3. Środki finansowe komitetu wyborczego wyborców mogą pochodzić od osób fizycznych oraz z kredytu bankowego zaciągniętego na cele związane z wyborami (art. 111 ust. 2 i 6 Ordynacji). Łączna suma wpłat od osoby fizycznej na rzecz jednego komitetu wyborczego wyborców nie może przekraczać 15-krotności najniższego wynagrodzenia za pracę pracowników obowiązującego w dniu poprzedzającym dzień ogłoszenia postanowienia o zarządzeniu wyborów (art. 113 ust. 3 Ordynacji)
      4. Każdy komitet wyborczy może przyjąć wartości niepieniężne (darowiznę rzeczową oraz w formie usług) jedynie od tych podmiotów, od których może przyjmować środki finansowe (art. 111 ust. 4 Ordynacji i odpowiednio - art. 25 ust. 3 ustawy o partiach). Brak jest podstawy do ograniczania wartości darowizny niepieniężnej od osoby fizycznej na rzecz jednego komitetu wyborczego do kwoty 15-krotności najniższego wynagrodzenia za pracę pracowników. Darowizna niepieniężna od osoby fizycznej może być również świadczona na rzecz komitetu wyborczego partii politycznej, bowiem z art. 111 ust. 1 Ordynacji wynika jedynie zakaz pozyskiwania środków finansowych przez komitet wyborczy partii politycznej z innego źródła niż Fundusz Wyborczy. Przyjęcie innej interpretacji różnicowałoby bez uzasadnienia komitety wyborcze, gdyż tylko komitety wyborcze partii politycznych nie mogłyby pozyskiwać darowizn niepieniężnych, bowiem nie jest możliwe przekazywanie ich za pośrednictwem Funduszu Wyborczego.
      5. Wszelkie wezwania i informacje pisemne dostarczane przez koalicyjny komitet wyborczy i komitet wyborczy wyborców, mające na celu pozyskiwanie środków na wybory, muszą zawierać informacje o treści przepisów wymienionych w art. 117 Ordynacji. Wezwania i informacje pisemne dostarczane przez partię polityczną, mające na celu pozyskanie środków na wybory, muszą zawierać informacje o treści przepisów wymienionych w art. 36b ustawy o partiach.
   2. Zakazy i ograniczenia w pozyskiwaniu środków finansowych przez komitety wyborcze.
      W zakresie pozyskiwania środków finansowych przez komitety wyborcze obowiązują następujące zakazy i ograniczenia:
      1. Komitety wyborcze mogą pozyskiwać środki jedynie na cele związane z wyborami (art. 110 ust. 1 Ordynacji).
      2. Pozyskiwanie środków finansowych jest dozwolone dopiero od dnia wydania przez Państwową Komisję Wyborczą postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o zamiarze zgłaszania kandydatów na posłów lub senatorów (w odniesieniu do komitetów wyborczych partii politycznych) lub o utworzeniu komitetu wyborczego (w odniesieniu do koalicyjnych komitetów wyborczych i komitetów wyborczych wyborców) - art. 110 ust. 2 i 3 Ordynacji. Środki finansowe komitety wyborcze mogą pozyskiwać do dnia wyborów włącznie (art. 110 ust. 4 pkt 1 Ordynacji). Wyjątkiem od tej zasady jest dotacja podmiotowa, o której mowa w art. 128 Ordynacji, wypłacana za uzyskane mandaty posłów i senatorów w terminie 6 miesięcy od dnia stwierdzenia ważności wyborów.
         Gromadzenie środków finansowych na Funduszu Wyborczym partii politycznej nie jest ograniczone żadnymi terminami.
      3. Koalicyjny komitet wyborczy i komitet wyborczy wyborców nie mogą przyjmować środków finansowych pochodzących od:
         • osób fizycznych niemających miejsca zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem obywateli polskich zamieszkałych za granicą,
         • cudzoziemców mających miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej (art. 111 ust. 3 Ordynacji).
           Ograniczenia te dotyczą również wartości niepieniężnych przekazywanych na rzecz komitetu wyborczego (art. 111 ust. 4 Ordynacji).
           Wymienione wyżej ograniczenia odnoszą się także do osób fizycznych dokonujących wpłat na rzecz partii politycznej lub Funduszu Wyborczego (art. 25 ust. 2 i 3 ustawy o partiach).
      4. Przepisy dopuszczają przekazywanie środków finansowych na rzecz Funduszu Wyborczego partii jedynie od osób fizycznych (art. 25 ust. 1 w związku z art. 36 ust. 1 i 36a ust. 1 ustawy o partiach). Również środki finansowe dla koalicyjnych komitetów wyborczych i komitetów wyborczych wyborców mogą być przekazywane jedynie przez osoby fizyczne (art. 111 ust. 2 Ordynacji).
         Dopuszczenie finansowania partii i komitetów wyborczych na zasadzie wyłączności przez osoby fizyczne (oraz ewentualna dotacja podmiotowa z budżetu) powoduje, że wykluczone zostało finansowanie komitetów wyborczych przez wszystkie inne podmioty, a wśród nich przez osoby prawne oraz instytucje i organizacje nie mające osobowości prawnej.
      5. Zabronione jest przekazywanie środków finansowych i wartości niepieniężnych przez jeden komitet wyborczy na rzecz innego komitetu wyborczego (art. 112 ust. 1 Ordynacji). Również środki Funduszu Wyborczego partii mogą być przeznaczone jedynie na udział tej partii w wyborach lub w kampaniach referendalnych (art. 35 ust. 1 ustawy o partiach).
      6. Zabronione jest prowadzenie przez komitet wyborczy zbiórek publicznych (art. 112 ust. 2 Ordynacji). Również partia polityczna nie może przeprowadzać zbiórek publicznych (art. 24 ust. 6 ustawy o partiach)
      7. Zgodnie z art. 113 ust. 2 Ordynacji środki finansowe mogą być wpłacane na rzecz komitetu wyborczego jedynie czekiem, przelewem lub kartą płatniczą. Przepis ten dotyczy wpłat ze wszystkich źródeł, z których mogą być finansowane komitety wyborcze. Wpłata przy użyciu czeku dokonana na rzecz komitetu wyborczego powinna być dokonana czekiem rozrachunkowym, gdyż tylko wówczas środki finansowe wpłyną bezpośrednio na rachunek bankowy komitetu wyborczego. W praktyce wymaga to wpisania w górnej części czeku wyrazów "do rozrachunku", a w rubryce "komu" wpisania nazwy komitetu wyborczego. Czek taki jest przedstawiany do zapłaty bezpośrednio u trasata (w banku, który ma obciążyć rachunek wystawcy czeku) lub w banku, który prowadzi rachunek komitetu wyborczego. W celu uzyskania praktycznej możliwości otrzymywania wpłat dokonywanych kartami płatniczymi, komitety wyborcze uprawnione do przyjmowania wpłat od osób fizycznych powinny w którymś z działających w Polsce centrów rozliczeniowych kart płatniczych (eService, PKO SA, POLCARD,WBK) uzyskać usługę akceptacji kart przy wykorzystaniu elektronicznego terminala. Omówiony sposób wpłat przy wykorzystaniu czeków lub kart płatniczych dotyczy również wpłat dokonywanych przez osoby fizyczne na rzecz partii politycznych i na rzecz Funduszu Wyborczego (art. 25 ust. 5 i art. 36a ust. 3 ustawy o partiach).
         Przy wpłatach na rzecz partii politycznych obowiązek wpłat czekiem, przelewem lub kartą płatniczą dotyczy jedynie jednorazowych wpłat w wysokości przekraczającej najniższe miesięczne wynagrodzenie za pracę pracowników (art. 25 ust. 5 ustawy o partiach). Wpłaty w niższej wysokości mogą być dokonywane również w inny sposób np. przekazem pocztowym lub gotówką w kasie partii. Każda natomiast wpłata na Fundusz Wyborczy partii musi być dokonana czekiem, przelewem lub kartą płatniczą (art. 36a ust. 3 ustawy o partiach).
2. Zasady wydatkowania środków i gospodarki finansowej komitetów wyborczych.
   1. Termin wydatkowania środków.
      Komitet wyborczy może wydatkować środki finansowe jedynie na cele związane z wyborami (art. 110 ust. 1 Ordynacji). Wydatkowanie środków jest dozwolone w tym samym początkowym terminie, co ich pozyskiwanie, to jest od dnia wydania przez Państwową Komisję Wyborczą postanowienia o przyjęciu zawiadomienia, o którym mowa w art. 110 ust. 2 i 3 Ordynacji). Zabronione jest wydatkowanie środków przez komitet wyborczy po złożeniu Państwowej Komisji Wyborczej sprawozdania o przychodach, wydatkach i zobowiązaniach finansowych i warunkach ich uzyskiwania (art. 110 ust. 4 pkt 2 Ordynacji).
      Rozpatrując dopuszczalność wydatkowania środków finansowych po złożeniu sprawozdania, na pokrycie zobowiązań finansowych wskazanych w sprawozdaniu, należy przeanalizować relacje zachodzące między wymienionymi niżej unormowaniami.
      Pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego obowiązany jest złożyć Państwowej Komisji Wyborczej sprawozdanie o przychodach, wydatkach i zobowiązaniach finansowych komitetu, w tym o uzyskanych kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania, w terminie 3 miesięcy od dnia wyborów (art. 120 ust. 1 Ordynacji). Dotację podmiotową, której wysokość zależy od liczby uzyskanych mandatów posłów i senatorów, a której wysokość nie może przekroczyć wysokości wydatków uwidocznionej w sprawozdaniu, komitet wyborczy otrzyma w terminie około 9 miesięcy od dnia wyborów (art. 128 ust. 1, 4, 5 i 7 Ordynacji).
      Zgodnie z art. 116 Ordynacji nadwyżkę pozyskanych środków na cele kampanii wyborczej nad poniesionymi wydatkami komitet wyborczy partii przekazuje na rzecz Funduszu Wyborczego tej partii, koalicyjny komitet wyborczy przekazuje na rzecz Funduszy Wyborczych partii tworzących koalicję w proporcji ustalonej w umowie koalicyjnej (w razie braku stosownego postanowienia środki są przekazywane na rzecz instytucji charytatywnej), zaś komitet wyborczy wyborców przekazuje nadwyżkę na rzecz instytucji charytatywnej.
      Omówiona dotacja podmiotowa, biorąc pod uwagę czynniki decydujące o jej wysokości oraz jej maksymalną wysokość równą wysokości poniesionych wydatków, ma charakter refundacji wydatków wyborczych dla komitetów, które uzyskały mandaty posłów lub senatorów. Komitety otrzymają dotację po złożeniu sprawozdania. W tej sytuacji zakaz wydatkowania środków pochodzących z dotacji nawet na pokrycie zobowiązań finansowych (wykazanych w sprawozdaniu), w tym kredytów bankowych, byłby nieracjonalny, bowiem np. komitet wyborczy wyborców, mając niespłacony kredyt bankowy, zobowiązany byłby całość dotacji przekazać na cel charytatywny, zaś za zobowiązania wobec banku solidarnie odpowiadałyby swoim majątkiem osoby wchodzące w skład tego komitetu (art. 104 ust. 3 Ordynacji).
      W tej sytuacji uprawniona jest interpretacja art. 110 ust. 4 pkt 2 Ordynacji, że po złożeniu sprawozdania dopuszczalne jest wydatkowanie przez komitet wyborczy środków finansowych z dotacji podmiotowej na pokrycie zobowiązań finansowych komitetu wykazanych w sprawozdaniu.
   2. Gospodarka finansowa komitetów wyborczych.
      Za gospodarkę finansową komitetu wyborczego jest odpowiedzialny i prowadzi ją jego pełnomocnik finansowy (art. 109 ust. 1 Ordynacji). Tworzenie terenowych struktur organizacyjnych w ramach komitetu wyborczego nie powoduje zmiany zakresu odpowiedzialności pełnomocnika finansowego.
      Środki finansowe komitetu wyborczego mogą być gromadzone wyłącznie na jednym rachunku bankowym (art. 113 ust. 1 Ordynacji). Dotyczy to również komitetu wyborczego partii, który nie może wykorzystywać dla tego celu rachunku, na którym są gromadzone środki Funduszu Wyborczego. Nie jest również dopuszczalne gromadzenie środków finansowych na rachunkach struktur terenowych komitetu wyborczego. Pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego może upoważnić inne osoby do dysponowania na cele wyborcze środkami finansowymi znajdującymi na rachunku bankowym komitetu, jednak odpowiedzialność za prawidłową gospodarkę tymi środkami spoczywa wówczas również na pełnomocniku finansowym.
      Komitety wyborcze mogą wydatkować na kampanię wyborczą wyłącznie kwoty ograniczone limitami, których sposób obliczania został określony w art. 114 Ordynacji. Komitet wyborczy w ramach posiadanego limitu ponadokręgowego może wydatkować środki finansowe na kampanię wyborczą w danym okręgu niezależnie od wysokości limitu okręgowego, jaki wynika z liczby posłów i senatorów wybieranych w tym okręgu.
      Do wydatków komitetu wyborczego wlicza się środki finansowe wydatkowane z rachunku bankowego komitetu, a także wartość pozyskanych darowizn niepieniężnych oraz świadczonych na rzecz komitetu usług (art. 120 ust. 5 Ordynacji). Wartość pozyskanych darowizn niepieniężnych oraz świadczonych na rzecz komitetu usług podaje się w sprawozdaniu wyborczym w wysokości możliwych do uzyskania cen sprzedaży netto, nie wyższych od cen nabycia lub kosztów wytworzenia pomniejszonych o odpisy amortyzacji (art. 120 ust. 6 Ordynacji). Nie oblicza się wartości niedpłatnych usług polegających na rozpowszechnianiu plakatów i ulotek wyborczych przez podmioty inne niż przedsiębiorcy (art. 120 ust. 7 Ordynacji).
      Przy ocenie, czy określone świadczenie jest świadczeniem niepieniężnym należy uwzględnić, że finansowanie przez osobę fizyczną zakupu usług lub rzeczy na potrzeby komitetu wyborczego jest w istocie świadczeniem pieniężnym, zakazanym ze względu na formę przekazania środków.
      Przekazanie wartości niepieniężnych może więc polegać na świadczeniu usług przez osobę fizyczną osobiście lub w ramach prowadzonej przez nią we własnym imieniu działalności gospodarczej, a także na darowiźnie rzeczy.
      Nie są ograniczone przychody komitetu wyborczego. Zasady postępowania w wypadku uzyskania nadwyżki pozyskanych środków na cele kampanii wyborczej nad poniesionymi wydatkami określa art. 116 Ordynacji.
      Wydatki komitetu wyborczego na kampanię wyborczą prowadzoną w formach i na zasadach właściwych dla reklamy, w tym w prasie w rozumieniu przepisów prawa prasowego, nie mogą przekroczyć 80% limitu dla danego komitetu wyborczego ustalonego zgodnie z przepisami art. 114 ust. 1 pkt 1 albo pkt 2 (art. 115 Ordynacji).
      Zgodnie z art. 118 Ordynacji komitety wyborcze są zobowiązane do prowadzenia rachunkowości na zasadach określonych przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. Nr 121, poz. 591) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 sierpnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 115, poz. 748 oraz z 2000 r. Nr 66, poz. 794).
   3. Istotne dla rozliczeń finansowych między partiami politycznymi tworzącymi koalicyjny komitet wyborczy jest ustalenie w umowie koalicyjnej proporcji w jakich ewentualna nadwyżka pozyskanych środków na cele kampanii wyborczej nad poniesionymi wydatkami zostanie podzielona między partie tworzące koalicję, z przeznaczeniem na zasilenie Funduszy Wyborczych tych partii (art. 116 ust. 2 Ordynacji). W umowie koalicyjnej należy również określić proporcje podziału dotacji podmiotowej między partie wchodzące w skład koalicji wyborczej (art. 128 ust. 6 Ordynacji). W obu przypadkach, w razie braku ustalenia w umowie koalicyjnej proporcji podziału środków finansowych partie wchodzące w skład koalicji tych środków nie otrzymają. Nadwyżka pozyskanych środków nad wydatkami jest przekazywana wówczas na cele charytatywne , zaś dotacja podmiotowa nie przysługuje. Również subwencja z budżetu państwa przysługuje partiom wchodzącym w skład koalicji wyborczej pod warunkiem, że proporcje podziału tej subwencji zostały określone w umowie koalicyjnej (art. 28 ust. 1 pkt 2, ust. 2 i 4 ustawy o partiach).
      
      Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 128 ust. 6 Ordynacji oraz art. 28 ust. 2 ustawy o partiach proporcje podziału dotacji i subwencji określone w umowie koalicyjnej nie mogą być zmieniane. Umowa o zawiązaniu koalicji wyborczej jest przedkładana Państwowej Komisji Wyborczej w formie załącznika do zawiadomienia o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego (w terminie do 50 dnia przed dniem wyborów) - art. 97 ust. 7 i ust. 9 pkt 1 Ordynacji. Należy przyjąć, że złożenie w wymaganej prawem formie i terminie zawiadomienia o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego wraz z umową koalicyjną w trybie art. 97 Ordynacji, a następnie wydanie przez Państwową Komisję Wyborczą postanowienia o przyjęciu zawiadomienia (art. 102 ust. 1 i 4) spełnia wymóg rejestracji umowy koalicyjnej, o którym mowa w art. 28 ust. 3 ustawy o partiach. Po wydaniu postanowienia o przyjęciu zawiadomienia przez Państwową Komisję Wyborczą w umowie koalicyjnej nie mogą być dokonywane żadne zmiany.
   4. Pełnomocnicy finansowi komitetów wyborczych są zobowiązani, w terminie 3 miesięcy od dnia wyborów, do złożenia Państwowej Komisji Wyborczej sprawozdania o przychodach, wydatkach i zobowiązaniach finansowych komitetu, w tym o uzyskanych kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania, wraz z opinią biegłego rewidenta i raportem (art. 120 ust. 1 Ordynacji). Sprawozdanie wyborcze musi być sporządzone według wzoru określonego rozporządzeniem wydanym przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Do sprawozdania należy dołączyć dokumenty, które zostaną wymienione w tym rozporządzeniu (art. 120 ust. 4 Ordynacji). Rozwiązanie komitetu wyborczego przed dniem wyborów nie zwalnia pełnomocnika finansowego komitetu z obowiązku złożenia sprawozdania wyborczego.
      Na pełnomocnikach finansowych komitetów wyborczych ciąży również obowiązek podania do wiadomości publicznej informacji o przekazaniu nadwyżki pozyskanych środków na cele kampanii wyborczej nad wydatkami, odpowiednio na Fundusz Wyborczy lub na rzecz instytucji charytatywnej, w sposób i w terminie określonym w art. 116 Ordynacji.
   5. Komitety wyborcze ulegają rozwiązaniu w sposób i w terminach określonych w art. 106 Ordynacji. Jednak nawet już po rozwiązaniu komitetu wyborczego odpowiedzialność za jego zobowiązania majątkowe ponosi: partia polityczna za zobowiązanie majątkowe 
      komitetu przez nią utworzonego, solidarnie partie polityczne wchodzące w skład koalicji za zobowiązania koalicyjnego komitetu wyborczego oraz solidarnie osoby wchodzące w skład komitetu wyborczego za zobowiązania komitetu wyborczego wyborców (art. 104 Ordynacji).

Przewodniczący
Państwowej Komisji Wyborczej
/-/Ferdynand Rymarz